Verscholen in het bos in de buurt van Vogelkijkhut Diependal in Oranje maken vrijwilligers van Het Drentse Landschap sporen van de Tweede Wereldoorlog weer zichtbaar. Dat doen ze in het kader van 75 jaar vrijheid.

"Het is een stuk loopgraaf van zo'n 25 meter dat we willen herstellen. We hopen dat we volgend jaar weer met excursies hier langs kunnen gaan en mensen uitleggen wat het is, hoe het hier komt en wat er in de omgeving is gebeurd", zegt Joop Hellinga, rayonbeheerder Midden Het Drentse Landschap.

Geschiedenis landschap onbekend

De loopgraven liggen in een vogelreservaat dat normaal gesproken gesloten is voor bezoekers. Er zijn af en toe excursies om mensen meer te leren over de natuur en te laten kijken naar vogels zoals de visarend. In de toekomst wordt daar nu een stuk geschiedenis aan toegevoegd.

"Er was een mevrouw mee op excursie en die vond dat Drenthe verdroogde. Ik zei: hoe dat zo? Nou, dat is een beek die helemaal droog staat. Ik zei: mevrouw, dat is een loopgraaf. Ze wist eigenlijk niet wat dat was. Toen heb ik het er met Joop over gehad om dat weer zichtbaar te maken. Zodoende zijn we met dit project begonnen", zegt Dirk Haanstra, opzichter van het Hijkerveld.

"Op een gegeven moment is er een nieuwe generatie en die zal dat minder zeggen. Als je dan dit soort dingen laat zien en er een goed verhaal bij vertelt van wat hier is gebeurd dan maak je de historie weer levend. En dan kun je ook terugdenken aan die afschuwelijke tijd van 1940 tot 1945. Dat was geen pretje. Dat is duidelijk", voegt Hellinga toe.

Jeugdherinneringen

De tientallen kilometers lange sleuf in de grond die Duitse soldaten moest beschermen tegen vijandelijk vuur staat bekend als De Friesland riegel of Assener Stellungen. "Het hele gebeuren dat hier lag aan verdedigingswerk liep van de IJssel tot Delfzijl", aldus Haanstra.

Haanstra heeft persoonlijke herinneringen aan de loopgraven. "Ik speelde hier vroeger als kwajongen. Ik ging toen naar de lagere school. Ik liep dan met de buurman vanaf Bovensmilde hier naartoe en speelde hier in de loopgraven. Hij zat erbij met pruimtabak in zijn mond", lacht hij.

Tankgracht volgende project

Plan is om in de toekomst ook een stuk van de tankgracht die naast de loopgraven ligt weer zichtbaar te maken. Die tankgracht is een diepe en brede gracht met steile oevers waar tanks en pantservoertuigen niet overheen konden.