In Drenthe liggen sinds begin 2019 722 struikelstenen, ook wel stolpersteine genoemd. In Coevorden werden er elf stenen bijgeplaatst voor joden die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Duitsers zijn gedeporteerd naar de vernietigingskampen.
Bij de onthulling van de stenen in Coevorden waren ook nabestaanden van de familie aanwezig. Hans en Mieke Zilverberg raakten geëmotioneerd bij het zien van de stenen voor hun opa en oom. "Ontroerend. Je verzint het niet, maar als je er midden in zit springen de tranen in je ogen", zegt Mieke. "Ja, en bij mij een brok in de keel”, vult broer Hans aan.
De twee hebben hun opa en oom nooit gekend. Ze zijn blij dat de stichting Synagoge Coevorden het initiatief heeft genomen om de stenen te plaatsen. "Mijn vader heeft wel altijd gezegd dat ik heel erg op David leek. Niet alleen qua uiterlijk, maar ook qua innerlijk. En dat blijft je altijd bij. Ik vind het fantastisch dat er nu, dankzij de stichting, zo’n eerbetoon is."
Struikelstenen per gemeente
In Drenthe zijn er meerdere initiatieven en stichtingen bezig met leggen van struikelstenen. Dit gaat vaak per gemeente.
Aa en Hunze: 0
Assen: 303
Borger-Odoorn: 1
Coevorden: 38
Emmen: 138
Hoogeveen: 43
Meppel: 89
Midden-Drenthe: 88
Noordenveld: 2
Tynaarlo: 20
Westerveld: 0
De Wolden: 0
In Emmen en een paar andere gemeenten zijn ze inmiddels klaar met het leggen van stenen. In Aa en Hunze is onlangs een stichting opgericht om het leggen van stenen in de gemeente mogelijk te maken. In andere gemeenten, zoals Westerveld en De Wolden, gebeurt op dit moment nog niks.
Herinneringscentrum Kamp Westerbork
Directeur Dirk Mulder van Herinneringscentrum Kamp Westerbork is blij dat het aantal stenen in Drenthe blijft groeien. "Ik vind het een geweldig project. Het is een heel mooie manier om te herinneren en te herdenken. En juist die combinatie, hè. De naam genoemd en de plek waar mensen hebben gewoond. En dan op zo'n individuele manier. Dat is heel goed."
Dat er in sommige gemeenten op dit moment nog geen initiatieven zijn om de stolpersteine te plaatsen, vindt Mulder geen probleem. "Het idee van de kunstenaar is dat het vanuit de samenleving moet komen en dat is ook goed", zegt Mulder. "Je kunt als gemeente natuurlijk faciliteren, en misschien ook wel stimuleren, maar het moet bij mensen zelf vandaan komen. Dat is de kracht van het project."
Gunter Demnig
De stolpersteine zijn een initiatief van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Ze zijn bedoeld om voorbijgangers figuurlijk te laten struikelen, waardoor deze stilstaan, het hoofd buigen en de tekst die erop staat lezen. Op elke steen staat de naam van de vroegere bewoner, het jaar van geboorte, het jaar van deportatie uit Westerbork en de datum en plaats waar ze vermoord zijn. Voor iedere voormalige en omgekomen bewoner wordt een struikelsteen gelegd.