In een aantal Drentse gemeenten liggen al sinds jaar en dag struikelstenen. Stolpersteine, zoals de geestelijk vader, de Duitse kunstenaar Gunter Demnig ze noemt.
Ze zijn geplaatst voor de huizen van de toenmalige bewoners, veelal Joodse mensen die op last van de Duitse bezetter huis en haard moesten verlaten, op transport werden gezet en vermoord in een van de kampen in het oosten.
Levendige Joodse gemeenschap
Ook in Meppel zijn gedenkstenen gelegd. Voorzitter van de Stichting Gedenkstenen Meppel is Nico Sieffers. "Er is een stichting Stolpersteine geweest. Maar in de switch naar een nieuwe stichting moesten we de naam veranderen, verder is er niets veranderd", aldus Sieffers.
Voor de Tweede Wereldoorlog had Meppel een aanzienlijke en levendige Joodse gemeenschap. De Jodenvervolging maakte daar een einde aan. De meeste slachtoffers overleefden de Tweede Wereldoorlog niet. Een enkeling dook onder. Nog minder keerden terug. De stichting is op zoek naar nabestaanden. "Die zijn over de hele wereld uitgevlogen", zegt Sieffers. "Meppel mijden ze. Nederland mijden ze. Omdat we niets gedaan hebben toen ze weggevoerd werden."
Tijdens de oorlog werden ook de Meppeler Joden weggevoerd en voor het grootste gedeelte vermoord: van de 251 Joodse inwoners van Meppel in 1942, waren er aan het einde van de oorlog nog 25 in leven. Bron: Stichting Gedenkstenen Meppel.
Hoeveel stenen zijn er al gelegd?
Sieffers vervolgt: "Er liggen nu in het centrum - en dat is het werk van de vorige stichting geweest - 88 stenen. Het doel is om deze 88 gedenkstenen/struikelstenen aan te vullen tot een geheel van 160. We hebben Meppel in wijken verdeeld. Daar zijn de werkgroepen mee bezig, waaronder de werkgroep historisch onderzoek. Met de Indische buurt zijn ze nu klaar."
Die historische werkgroep is 'de levensader van de stichting', stelt Sieffers: "Er zitten geschiedkundigen in, noeste werkers. Ze blijven maar graven; zijn niet tevreden met het eerste resultaat. Je hebt te maken met spellingsfouten die gemaakt zijn, geboortedata die niet kloppen, transporten die niet kloppen. Ze werken keihard om de gegevens boven water te krijgen."
Tekst gaat verder onder de foto
Dit zijn 6 van de 24 namen, te vinden op de Facebookpagina van de stichting (Rechten: Stichting Gedenkstenen Meppel)
"We weten niet of er nog nabestaanden in leven zijn. Je weet het nooit. Misschien zijn er in Drenthe ook nog wel mensen die wat weten." - Nico Sieffers
Stenenlegging in de Indische Buurt
Het onderzoek naar de Indische Buurt is nu afgerond. De plaatsing is later dit jaar. Sieffers: "De namen zijn bekend zijn en de stenen zijn in productie genomen. Dan gaat het bijvoorbeeld om de de Ambonstraat, Bankastraat, de Soembastraat en het Javaplein. Kortom, de wijk direct tegen het centrum aan."
"Nu zijn we bezig om nazaten te vinden. Het gaat om 24 namen, zegt Sieffers. 24 namen van 24 weggevoerde Meppeler Joden uit de Indische Buurt. "We weten niet of er nog nabestaanden in leven zijn. Je weet het nooit. Misschien zijn er in Drenthe ook nog wel mensen die wat weten. Officieel moeten we toestemming vragen aan de nazaten of we een steen mogen leggen."
Publicatie in een aantal kranten en op de Facebook-pagina van de stichting moet uitkomst bieden. Sieffers: "Uit de raarste hoeken en gaten van de hele wereld komen al reacties. Want de nazaten - als ze er zijn - zijn over de hele wereld uitgevlogen, Zo is er contact met de familie Van de Rhoer, een heel bekende Joodse familie in Meppel, en zij komen af en toe bij herdenkingen terug. Het is wel heel indrukwekkend wanneer dat gebeurt."
