Met de bevrijding van Coevorden werd de bevrijding van heel Noord-Nederland en daarmee Drenthe ingezet. Precies 76 jaar geleden, op 5 april 1945, probeerden de Canadezen via de Bentheimerbrug Coevorden binnen te komen. De Duitsers bliezen die brug echter op en de Canadezen moesten een nieuwe brug bouwen.
Die nieuwe brug kwam er en de Canadezen kwamen Coevorden binnen. De Duitsers gaven zich uiteindelijk vrij snel over of trokken verder de provincie in.
Wat gebeurde er die dagen in Coevorden?
Op 4 en 5 april 1945 worden verschillende plekken in Overijssel door de Canadezen bevrijd van de Duitsers. Tegelijkertijd komt de Canadese 4e tankdivisie The Lake Superior Regiment vanuit Duitsland aan bij de Bentheimerbrug in Coevorden. Die kant van de brug is dan al bevrijd door de Canadezen.
Coevordenaren aan de bezette kant van de brug moesten in hun schuilkelders blijven. Om de opmars van de Canadezen te stoppen blazen de Duitsers de brug op en door het opblazen van de brug zijn er Duitsers die aan de verkeerde kant van de brug raken. In paniek schieten ze een tank van de Canadezen in brand. Daarbij komen twee Canadese militairen om het leven. De schuldigen zijn vervolgens door andere Canadezen om het leven gebracht.
De Canadezen bouwen die avond een baileybrug, een type brug dat snel kan worden opgebouwd, om toch het kanaal over te kunnen. De pantserdivisie van bevelvoerder majoor Calquhoun trekt vervolgens in de nacht van 5 op 6 april alsnog het kanaal over en bevrijdt Coevorden. Op de huidige Bentheimerbrug staat een plaquette die herinnert aan de bevrijding van Coevorden op 5 april 1945.
Het opblazen op 5 april 1945 is niet de eerste keer dat de brug is opgeblazen in strijd met een oprukkende tegenstander. Nederlandse grenstroepen hebben op 10 mei 1940 de brug al eens opgeblazen om de Duitsers proberen tegen te houden. Daarbij kwamen twee Nederlandse militairen om het leven, Bernardus Drenth uit Musselkanaal en Jitse Veenstra uit het Groningse De Wilp. Hun namen staan ook op het oorlogsmonument bij de brug.
Bekijk hieronder de beelden van 5 april 1945, 76 jaar geleden.
Tekst gaat verder na de video
Verdere bevrijding van Drenthe
Volgens krantenberichten van 7 april 1945 meldt Radio Oranje dat de Canadezen direct doortrekken naar Ter Apel. De tanks van de geallieerden rukken door naar zowel het noorden als het westen.
Op dat moment is nog onbekend waar de tanks zich precies bevinden. Wel is duidelijk dat Coevorden zelf op zaterdag 7 april al volledig bevrijd is. 'Gezuiverd', zoals verschillende kranten melden. Lang is onduidelijk waar de geallieerden naartoe gaan. In de week daarna wordt bekend dat in ieder geval Westerbork en Assen zijn bevrijd. Op 14 april is met de bevrijding van Peize heel Drenthe bevrijd van de Duitsers.
Tekst gaat verder onder de foto
Verhalen over de bevrijding van Drenthe (foto: RTV Drenthe/Edwin van Stenis)
In een speciaal televisieprogramma, De Bevrijding van Drenthe, praten we over de bevrijding, vrijheid en het doorgeven van verhalen. Aan tafel: cultuurwetenschapper Dirkje Mulder over het levensverhaal van Louis van Coevorden, die ervoor zorgde dat Adolf Eichmann berecht kon worden. Geschiedenisdocent Mark Schuitema over het belang van herdenken en het doorgeven van verhalen aan de jeugd. Acteur Peter Nillesen over zijn verfilming van een onmogelijk liefdesverhaal in de oorlog. En Christel Tijenk van Herinneringscentrum Kamp Westerbork over unieke beelden vanuit het kamp. En muziek van Isa Zwart.
De hele uitzending van De Bevrijding van Drenthe is hier terug te kijken. Bekijk hieronder de promo:
