Herinneringscentrum Kamp Westerbork heeft in 2018 het boek 'De 102.000 namen' uitgebracht.

Het is op dat moment 75 jaar geleden dat de eerste trein met gevangenen vanuit doorgangskamp Westerbork naar concentratiekampen vertrok. In het boek staan de namen van uit Nederland gedeporteerde Joodse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog.

Lees ook: Nieuwe uitgave boek over gedeporteerde Joodse slachtoffers WO II

Update

Het boek is een herziene versie van het in 1995 verschenen boek 'In Memoriam', waar nogal wat fouten in staan. "Mensen die niet genoemd worden, mensen die onterecht genoemd worden, onjuist geschreven van namen, onjuiste geboortedata of overlijdensdata. De nieuwe versie bevat een heleboel correcties op wat ooit in 1995 is uitgegeven," zegt onderzoeker José Martin.

"Zo'n boek is heel belangrijk. Iemand blijft in herinnering voortleven als de naam op schrift staat, zoals in dit boek." - José Martin

 

 Omvangrijke klus

Het boek zal zo'n 2500 pagina's beslaan en wordt gedrukt op bijbelpapier. Per bladzijde worden ongeveer 50 namen vermeld. Momenteel zijn 102.527 namen bekend. Van ongeveer 180 mensen is nog niet duidelijk of ze nu wel of niet zijn overleden en 50 namen komen alleen voor op een transportlijst. Verder is er nog een aantal vermisten, waarvan bijvoorbeeld alleen de overlijdensdatum bekend is. Martin hoopt dat deel van de puzzel nog voor publicatie op te lossen.

De fouten zijn onder meer opgespoord door de databestanden van het Joods Museum en het herinneringscentrum zijn naast elkaar te leggen.

Dood verklaard

De gevolgen van de vroeger gemaakte fouten zijn soms groot. "Ik ken het voorbeeld van een vrouw die dood is verklaard en in de jaren '60 een paspoort wilde afhalen. Dat kon toen niet omdat ze dood zou zijn. Toen heeft ze via de rechtbank moeten bewijzen dat ze niet dood was. De overlijdensakte is toen doorgestreept, waarna ze haar paspoort alsnog kreeg," aldus Martin.

Lex Lissauer overleefde de Tweede Wereldoorlog en werd vlak na de oorlog ook dood verklaard, toen ze nog heel klein was. De fout is na verloop van tijd vanzelf recht gezet. Maar de overlijdensdata van haar ouders stonden verkeerd vermeld in de eerdere versie van het namenboek. "Ik vind het prettig dat het nu goed komt. Ik kijk erg uit naar dat boek," zegt Lissauer.

"Ik hoop dat mensen zich bewust worden van wat er allemaal in de oorlog is gebeurd. Dat tot mensen doordringt: dit zijn dus 102 duizend mensen." - Bart Domburg

Handgeschreven op papier

Naast het boek is er ook een kunstwerk van Bart Domburg. Hij heeft de 102 duizend namen met een fineliner op 29 vellen van 1.50 bij 2.80 meter geschreven. Domburg heeft bijna een jaar gedaan over het opschrijven van de namen. Hij heeft 200 pennen leeg geschreven.